Joel Meyerowitz

29 Οκτ 2015



Πρωτοπόρος στην έγχρωμη Φωτογραφία, σε μια εποχή που το ασπρόμαυρο είχε την πρωτοκαθεδρία και απέδιδε κύρος στους φωτογράφους που το προτιμούσαν. Εκείνη την εποχή όμως ο Meyerowitz αντίθετα με το ρεύμα υποστήριξε με θέρμη το χρώμα.  Πρωτεργάτης της επονομαζόμενης φωτογραφίας δρόμου (street photography), αλλά και από τους πρώτους που συνέβαλαν καθοριστικά στο να καθιερωθεί η έγχρωμη φωτογραφία ως μορφή τέχνης, o Meyerowitz προσεγγίζει το αστικό τοπίο ως ένα σκηνικό υπό διαμόρφωση.

Αν ο Harry Callahan και ο William Eggleston είναι οι βασικοί πρωταγωνιστές της σύγχρονης αμερικανικής φωτογραφίας, ο Joel Meyerowitz  αποτελεί αναμφίβολα μια εξίσου σημαντική μορφή στο χώρο της φωτογραφίας και έχει χαράξει μια ιδιαίτερα σημαντική πορεία στο χώρο της  Φωτογραφίας.



o Meyerowitz φωτογραφίζει στους 58 δρόμους


Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, ο ανθρωποκεντρικός φακός του αποτυπώνει, άλλοτε με στωικότητα κι άλλοτε με αυθορμητισμό, το πλήθος της μεγαλούπολης σε όλες του τις εκφάνσεις: τυχαία συμβάντα, στιγμιότυπα από χώρους αναψυχής και ξεγνοιασιάς, όπως παραλίες και πάρκα, αλλά και παντέρημα τοπία γαλήνης, αποτελούν μερικές από τις εικόνες που στοιχειοθετούν το μοναχικό ταξίδι του Meyerowitz στο απρόβλεπτο, όσο και μυθολογικό  αμερικανικό τοπίο

Η αλλαγή στην τεχνική του Meyerowitz από ασπρόμαυρο σε έγχρωμο φιλμ και το πέρασμά του στο μεγάλο φορμά,  αποτέλεσε την κορύφωση μιας περιόδου πειραματισμών και αναζήτησης του δημιουργού.

Τον καιρό που  εργαζόταν ως καλλιτεχνικός διευθυντής σε διαφημιστική εταιρεία ο Meyerowitz, παρακολούθησε  μια φωτογράφιση μόδας  από τον  Robert Frank , με ποιό τρόπο δηλαδή  φωτογράφιζε τα μοντέλα του στους πολυσύχναστους δρόμους της Νέας Υόρκης.

...αυτό ήταν...

Στο δρόμο της επιστροφής προς το γραφείο, ο Meyerowitz πήρε την μεγάλη απόφαση...

 «...διάβασα  το κείμενο του δρόμου με τέτοιον τρόπο που ποτέ δεν το είχα διαβάσει πριν...», λέει.

Φτάνοντας στο γραφείο του ο Meyerowitz είπε το αφεντικό του, τον Harry Gordon, ότι αποχωρεί από την θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή για να γίνει φωτογράφος. Ο Gordon κατόπιν τον ρώτησε εαν έχει κάποια φωτογραφική μηχανή.  Η απάντηση ήταν αρνητική, τότε αυτός του δανείζει μια δικιά του των 35mm και ο Meyerowitz ξεκινάει το μεγάλο ταξίδι της ζωής του.

Κατά τη διάρκεια των επόμενων πενήντα ετών η καριέρα του απογειώεται, ο Meyerowitz εκθέτει στο MoMa, παίρνει υποτροφία από το Guggenheim, δημοσιεύει βιβλία και διδάσκει  Φωτογραφία στο Cooper Union.






Αν και έχει φωτογραφίσει εκατοντάδες δρόμους σε Ευρώπη και Αμερική, ένας δρόμος παραμένει το αγαπημένο του Studio,  η 5η Λεωφόρος του Μανχάταν.

 "Δεν υπάρχει κανένας δρόμος στον κόσμο, και έχω ταξιδέψει πολύ, που να έχει τα πάντα για εμένα, είναι σέξι, αυτοσχεδιαστικός, έχει συγκρούσεις μεταξύ κομψότητας και προστυχιάς, ταχυδρόμους με ποδήλατα, μοντέλα, δισεκατομμυριούχους και απατεώνες, όλα είναι εκεί έξω κάθε μέρα. " λέει.

Ο τρόπος που κάποιος κάνει μια χειρονομία στο δρόμο, ο τρόπος που αντιδρούν τα ζευγάρια μεταξύ τους, η ταυτόχρονη διεξαγωγή δύο πράγματων και η μεταξύ τους σχέση, είναι μερικά από τα στοιχεία που αναζητά.

"Όταν γίνεται μία φωτογράφιση στον δρόμο, δεν υπάρχει πολύς χρόνος για να εξετάσουμε την κάθε στιγμή. Η Φωτογραφία λαμβάνει χώρα σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου," λέει ο Meyerowitz. «Δεν υπάρχει πολύς χρόνος για να σκεφτούμε τα πράγματα. Θα πρέπει να ακονίσετε το ένστικτό σας. Μπορείτε να μάθετε να ακονίζετε  την ικανότητά σας ώστε να είστε στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή".  Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος έχει τραβήξει φωτογραφίες που επιρρεάζουν το κοινό για δεκαετίες, ποτέ δεν ήταν αυτό το κίνητρό του. «Δεν είμαι εκεί έξω για να κάνω μια ακόμη 'μεγάλη φωτογραφία', λέει. "Δουλεύω εκεί έξω πραγματικά για να αισθανθώ τι αισθάνεται κάποιος όταν είναι  ζωντανός και με συνείδηση. Κατά μία έννοια οι  φωτογραφίες μου είναι ένα αρχείο από στιγμές της συνείδησης και της ενσυναίσθησης  σε όλη μου τη ζωή ".





Γεννημένος στο Μπρόνξ της Νέας Υόρκης το 1938, σπούδασε ζωγραφική και ανατομικό σχέδιο στο Πανεπιστήμιο του Ohio State, και εργάστηκε αρχικά ως γραφίστας και καλλιτεχνικός διευθυντής σε μια μικρή διαφημιστική εταιρεία. Ξεκίνησε να φωτογραφίζει το 1962, υπό την επίδραση του Robert Frank, κυρίως συμβάντα στους δρόμους της πόλης, με μια μικρή κάμερα των 35mm. To 1976 στράφηκε στην έγχρωμη φωτογραφία μεγάλου φορμά, εστιάζοντας σε τοπία και μέρη όπως το Cape Cod.
Το 1998 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία, με τίτλο POP, καταγράφοντας με ημερολογιακό τρόπο το οδοιπορικό δύο εβδομάδων που πραγματοποίησε μαζί με το γιο του, Sasha, και τον πατέρα του Hy.
To 2001, λίγες μέρες μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου στη Νέα Υόρκη, ο Meyerowitz ξεκίνησε να δημιουργεί ένα αρχείο με φωτογραφίες από το Σημείο Μηδέν. Σημειωτέον ότι ήταν ο μόνος φωτογράφος που του δόθηκε η άδεια να φωτογραφίσει επίσημα τα απομεινάρια των δίδυμων πύργων. Με αυτή τη σειρά φωτογραφιών εκπροσώπησε τις ΗΠΑ στην 8η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας το 2002.

Έχει εκθέσει τη δουλειά του σε περισσότερες από 350 εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί ανά τον κόσμο. Ατομικές του εκθέσεις φιλοξενήθηκαν σε αρκετά μουσεία, μεταξύ άλλων στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και στο Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο.

Έχει εκδώσει 15 φωτογραφικά άλμπουμ, μεταξύ των οποίων τα Cape Light (1978) το οποίο θεωρείται κλασικό έργο της φωτογραφίας  που έχει πουλήσει πάνω από 150.000 αντίτυπα,  Aftermath: The World Trade Center Archive (2006), Bystander: The History of Street Photography (1994), και Tuscany: Inside the Light (2003). Το 2009  κυκλοφόρησε  από τη Phaidon μια αναδρομική έκδοση που  καλύπτει το σύνολο του έργου του.

Το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης παρουσίασε το 2008 την πρώτη αναδρομική έκθεση του   Meyerowitz, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο πλαίσιο του θεματικού κύκλου "Μεγάλοι Δημιουργοί". Τα έργα που παρουσιάστηκαν ήταν  από τη δεκαετία του 1970, τα οποία απεικονίζουν πολυσύχναστους δρόμους μεγάλων πόλεων των ΗΠΑ, όπως της Νέας Υόρκης, του Παρισιού (και άλλων δρόμων της Ευρώπης), φωτογραφίζοντας ανθρώπους,   στιγμιότυπα από αστικό τοπίο, αλλά και εικόνες του φυσικού τοπίου.


κείμενο: J.Eco
πηγές:  Κώστας Κίτσος (tzibisavlaia.blogspot.gr), Time.org