Robert Frank και Κινηματογράφος

08 Νοεμβρίου 2015



Ο Ρόμπερτ Φρανκ γεννήθηκε το 1924 στη Ζυρίχη, στην Ελβετία, όπου και ξεκίνησε τη φωτογραφική του καριέρα. Επηρεάστηκε από τα πρότυπα τελειότητας στις γραφικές τέχνες και τη φωτογραφία, ενώ οι Gothard Shuh και Jacob Tuggener άσκησαν έντονη επίδραση στο έργο του. Εμπνεύστηκε επίσης από την ορειβασία και το σκι. Περιοδικά σαν το Du και το Graphics αντικατέστησαν το σχολείο τέχνης που δεν παρακολούθησε.

Μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Φρανκ μετανάστευσε στην Αμερική. Οταν έφτασε, έδειξε τη δουλειά του στον Alexey Brodovitch, τον καλλιτεχνικό διευθυντή του περιοδικού Harper's Bazaar. Ο Brodowitz προσέλαβε τον Φρανκ τον Απρίλιο του 1947, αλλά σε μικρό χρονικό διάστημα ο Φρανκ ανακάλυψε πως πολύ λίγο τον ενθουσίαζαν οι φωτογραφίσεις μόδας και παραιτήθηκε από το Harper's Bazaar τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου.








Ανάμεσα στο 1949 και το 1953 ο Φρανκ έκανε αρκετά ταξίδια στη Νότια Αμερική και την Ευρώπη. Σε συνεργασία με τον Werner Zryd, έβγαλε τρία αντίτυπα ενός χειροποίητου βιβλίου με τίτλο "Μαύρο Άσπρο και Πράγματα". Επαναστατώντας ενάντια στην πραγματιστική και πειθαρχημένη ανατροφή του, ο Φρανκ κατέληξε να πιστεύει ότι η αλήθεια, ή μια θεμελιώδης κατανόηση της φύσης των πραγμάτων, μπορούσε να επιτευχθεί μόνο μέσω διαίσθησης ή με την "καρδιά".

Δουλεύοντας για το "Μαύρο Άσπρο και Πράγματα", ο Frank ανακάλυψε πως μια διαδοχική σειρά τριάντα τεσσάρων φωτογραφιών μπορεί να αναδημιουργήσει συναισθήματα και κάνοντάς το βρέθηκε αντιμέτωπος με μια πρόκληση που θα κυριαρχούσε στη δουλειά του για πολλά χρόνια.

Βραβεύτηκε με το Διεθνές βραβείο Φωτογραφίας του Ιδρύματος Erna and Victor Hasselblad to 1966.
Η επιτροπή βράβευσης ανάμεσα στους λόγους που την οδήγησαν στην επιλογή του Robert Frank για τη βραβευσή του, αναφέρει: "Ο Ρόμπερτ Φρανκ είναι μία από της ηγετικές μορφές των καλλιτεχνών στα οπτικά μέσα. 'Εχει συμβάλλει στην ανανέωση τόσο στο χώρο της Φωτογραφίας Ντοκουμέντου όσο και της Καλλιτεχνικής Φωτογραφίας, αλλά ακόμη και μέσα από την Ανεξάρτητη Αμερικανική Κινηματογραφική Τέχνη".



 Έχοντας ως αφετηρία τον αντικειμενικό ρεαλισμό της τέχνης του '30, ο Φρανκ ακολούθησε την προσωπική του αναζήτηση για την αλήθεια, με οποιοδήποτε μέσον, με αποφασιστικότητα και επιμονή. Οι εικόνες του είχαν αποφασιστική επίδραση σε γενιές φωτογράφων, ζωγράφων, κριτικών και συγγραφέων.

To 1955, ο Φρανκ ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος στον οποίο προτάθηκε μια συνεργασία με το Guggenheim. Διέσχισε όλη τη χώρα με σκοπό να βρει ντοκουμέντα "για το είδος του πολιτισμού που γεννήθηκε εδώ και διαδόθηκε αλλού". Η συνεργασία ανανεώθηκε το 1956. Ο Φρανκ προσπάθησε να εκδώσει ένα βιβλίο, αλλά κανένας Νεοϋορκέζος εκδότης δεν ήταν πρόθυμος να δεχθεί την άποψή του για την Αμερική. Η πρώτη έκδοση "Οι Αμερικάνοι", κυκλοφόρησε το 1958 στο Παρίσι από τον Robert Delpire και η δεύτερη έκδοση "Οι Αμερικάνοι", στη Νέα Υόρκη, το 1959, με μια εισαγωγή που είχε γράψει ο Jack Kerouac. "Οι Αμερικάνοι" είναι "ένα όραμα, όχι μια ιδέα". Στα χρόνια που ακολούθησαν την έκδοση, το βιβλίο έγινε αποδεκτό σαν ένα από τα πιο σπουδαία στην ιστορία της Φωτογραφίας.


"The Americans"

 

Οι πρώτες ταινίες του

Μετά το "Οι Αμερικάνοι", Ο Φρανκ άρχισε να φωτογραφίζει ανώνυμο πλήθος στους δρόμους της Νέας Υόρκης μέσα από παράθυρα αστικών λεωφορείων. Η κινηματογραφική ποιότητα αυτών των φωτογραφικών σειρών προλέγει τη μετάβασή του στην παραγωγή ταινιών. Το καλοκαίρι του 1958 δανείστηκε μια κινηματογραφική μηχανή 8mm από ένα φίλο και γύρισε μια ταινία μικρής διάρκειας.

Αποδείχθηκε πως ήταν η πρώτη από μια σειρά είκοσι πέντε ταινιών και βίντεο που θα σκηνοθετούσε, έγραφε ή θα είχε τη διεύθυνση φωτογραφίας. Στις αρχές του 1959 ξεκίνησε την ταινία "Pull My Daisy" (Τράβα τη Μαργαρίτα μου), μια ποιητική παραβολή βασισμένη στο χειρόγραφο του Jack Kerouac "The Beat Generation" (Η Γενιά των Μπιτ). Η ταινία βοήθησε στην αναβάθμιση του ανεξάρτητου κινηματογράφου στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην οριοθέτηση της γενιάς των μπιτ.


Pull My Daisy




Προκάλεσε μεγάλη προσοχή και χρησίμευσε σαν μοντέλο για πολλούς εμπνευσμένους δημιουργούς ταινιών. 0 Φρανκ προχώρησε στην τελειοποίηση της τεχνικής του να παντρεύει την ντοκουμενταρίστικη λήψη, τις σκηνές αυτοσχεδιασμού και τις βάσει σεναρίου αποδόσεις, στα φιλμ του. Το πρώτο καθαρά αυτοβιογραφικό φιλμ ήταν το "Conversations in Vermont" (Συζητήσεις στο Βερμόντ). Ο Φρανκ σχολίασε για αυτή την ταινία: "αυτή η ταινία αφορά στο παρελθόν. Το παρόν εμφανίζεται με πραγματική φιλμική διαδοχή. Ίσως αυτή η ταινία να μιλάει για το ότι γερνάω. Είναι ένα είδος οικογενειακού άλμπουμ".



Conversations in Vermont





To "About Me" (Σχετικά με μένα), που ολοκληρώθηκε το 1971 ήταν η δεύτερη αυτοβιογραφική ταινία του Φρανκ. Στις αρχές του '70, ο Φρανκ άρχισε να δουλεύει πάνω σε ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο φωτογραφίας, το "The Lines of My Hand" (Οι Γραμμές του Χεριού Μου). Αυτό το βιβλίο περιλαμβάνει φωτογραφίες από την καριέρα του αλλά και φωτογραφίες που δημιούργησε από πολλαπλές σκηνές κινηματογραφικού φιλμ τυπωμένες μαζί.

Αρχισε επίσης να προσθέτει λέξεις σε αυτές τις εικόνες. Ξεκίνησε να χρησιμοποιεί μια μηχανή Polaroid στη Nova Scotia όπου είχε μετακομίσει στις αρχές του '70 και όπου δεν είχε σκοτεινό θάλαμο. "Νομίζω πως αυτός είναι ένας τρόπος που με επανέφερε στο να είμαι περισσότερο ένας απλός φωτογράφος και όχι κινηματογραφιστής". Η δομή του "The Lines of My Hand" είναι κινηματογραφική και απεικονίζει με ευκρίνεια τη μετάβαση του Φρανκ από την συμβατική φωτογραφία στην κινηματογραφική.

Ενόσω η μετακόμιση του στη Nova Scotia προκάλεσε μια επανεκτίμηση της άποψής του για τη φωτογραφία, ο Φρανκ συνέχισε να κάνει ταινίες, συνδυάζοντας τα αυτοβιογραφικά, καθημερινά συναισθήματα που μετέφερε στις Polaroid του, με το ενδιαφέρον του για τη βιομηχανοποιημένη μεθοδολογία. Το 1972, ο Φρανκ έκανε το "Cocksucker Blues", ένα αμφιλεγόμενο ντοκιμαντέρ για την τουρνέ των Rolling Stones στη Βόρεια Αμερική. To "Keep Busy", ίσως το πιο αφαιρετικό και εγκεφαλικό του έργο, γυρίστηκε στη Nova Scotia το 1975 και πρόκειται για ένα φιλμ που αναφέρεται σε διαπροσωπικές πολιτικές, απομόνωση και επιβίωση.


Ανάμεσα στο 1980 και 1985, ο Φρανκ ολοκλήρωσε την ταινία "Life Dances On..." (Η Ζωή Συνεχίζει να Χορεύει...), μια εμβάθυνση της ίδιας του της ζωής και του πεπρωμένου του και της ανικανότητας του φιλμ να καταγράψει τα πραγματικά του συναισθήματα.

Από το 1958, η τέχνη του Φρανκ ακολούθησε την εσωτερική της σπείρα, αντανακλώντας την δική του ζωή και τις εμπειρίες του. Συνεχίζει να κάνει νεωτερισμούς με αυτοβιογραφικές μεθόδους. Στα πρόσφατα φωτογραφικά του τρίπτυχα όπως το "Moving Out", 1994 και το "Yellow Flower - Like a Dog" 1992, ο Φρανκ μεταφέρει πολλαπλές ακίνητες εικόνες στη ζωή με λέξεις.



Η φιλμογραφία του


Pull My Daisy (1959, b/w, 28 min.)

The Sin of Jesus (1961, b/w, 40 min.)

O.K. End Here (1963, b/w, 30 min.)

Me and My Brother (1965-68, re-edited 1997, b/w and color, 91 min.)

Conversations in Vermont (1969, b/w, 26 min.)

Life-Raft Earth (1969, color, 37 min.)

About Me: A Musical (1971, b/w, 35 min.)

Keep Busy (1975, b/w, 30 min.)

Life Dances On (1980, b/w and color, 30 min.)

Energy and How to Get It (1981, b/w, 28 min.)

This Song for Jack (1983, b/w, 30 min.)

Home Improvements (1985, color, 29 min.)

Fire in the East: A Portrait of Robert Frank (1986, color, 28 min.)

Hunter (1989, b/w and color, 36 min.)

C’est Vrai (1990, color, 60 min.)

Last Supper (1992, color, 52 min.)

The Present (1996, color, 27 min.)

Flamingo (1996, b/w, 5 min.)

I Remember (1998, color, 7 min.)

Sanyu (2000, b/w + color, 27 min.)

Paper Route (2002, color, 23 min.)

True Story (2004/2008, color and b&w, 26 min.)

Tunnel (2008, color and b&w, 4 min.)

Fernando (2008, color, 12 min.)



πηγές: "Φωτογραφία" 1997, (αναδημοσίευση), Wikipedia, MFAH (Museum of Fine Arts Houston), Internet Archive Library.org