H Καμπύλη Gamma (γ) γιά το Φίλμ
Πρόκειται γιά μία εύαισθητομετρική ποσότητα, πού προήλθε άπ' τή χαρακτηριστική καμπύλη μιας έμουλσιόν. Κατ' έπέκταση, ή «γκάμα», έκφράζει τό μέτρο του κοντράστ ένός νεγκατίφ, ήτοι τήν άναλογία πού γεννήθηκε άπ' τό κοντράστ του νεγκατίφ πρός αύτό του θέματος γιά μιά δεδομένη διαβάθμιση τόνων.
Μιά τέτοια σύγκριση, βασίζεται στήν προϋπόθεση ότι ύπάρχει τρόπος νά μετρηθούν έπιστημονικά, δηλαδή μέ τρόπο άκριβή, οί διαβαθμίσεις τής φωτεινότητας τού θέματος καί αυτές τού έμφανισμένου άρνητικού.
Οί διαβαθμίσεις δέ αύτές, άντιστοιχούν στήν περιοχή τής ίσιας γραμμής πού παρουσιάζεται στη χαρακτηριστική καμπύλη (μέ κλίση 45° ).
Ό όρος Gamma χρησιμοποιείται ακόμα σάν μέτρο γιά τό βαθμό εμφάνισης καί ειδικότερα γιά τούς χρόνους πού συνιστώνται γι' αύτήν. Βάσει αύτου, μπορούμε νά πούμε ότι, νεγκατίφς πού έχουν εμφανιστεί στήν ίδια Gamma μπορούν νά ύποστοΰν σαφή σύγκριση.
Gamma Infinity . Είναι ή γκάμα στήν όποία φτάνει κάθε άρνητικό άν έμφανίζεται έπ' άπειρον. Ή διαβάθμιση πού άποκταται τότε, έξαρτάται ώς ένα ποσοστό άπ' τήν έμφάνιση πού χρησιμοποιούμε.
πηγή : Γιώργου Καβάγια "Ο Κινηματογράφος χωρίς μυστικά", (αναδημοσίευση)
Το Gamma στη Ψηφιακή φωτογραφία
Το Gamma είναι ένα σημαντικό αλλά σπάνια κατανοητό χαρακτηριστικό σχεδόν όλων των ψηφιακών συστημάτων απεικόνισης. Καθορίζει τη σχέση μεταξύ της αριθμητικής τιμής ενός pixel και την πραγματική φωτεινότητα του. Χωρίς γάμμα, οι σκιές που συλλαμβάνονται από τις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές δεν θα φαινόντουσαν όπως τις βλέπουμε με τα μάτια μας (για μια τυπική οθόνη). Αναφέρονται επίσης ως διόρθωση γάμμα, κωδικοποίηση γάμμα ή συμπίεση γάμμα, αλλά αυτά όλα αναφέρονται στην ίδια ιδέα. Η κατανόηση του πώς λειτουργεί το
γάμμα μπορούν να βελτιώσει την τεχνική σας στην έκθεση, εκτός του ότι θα σας βοηθήσουν να αξιοποιήσετε στο έπακρο την επεξεργασία της εικόνας.
1. Τα μάτια μας δεν αντιλαμβάνονται το φως με τον τρόπο που το κάνει η κάμερά μας. Σε μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, όταν χτυπήσει δύο φορές ένας αριθμός φωτονίων στον αισθητήρα, το σήμα θα ληφθεί δύο φορές (μία «γραμμική» σχέση). Αρκετά λογικό, έτσι; Τα μάτια μας λειτουργούν κάπως διαφορετικά. Αντ' αυτού, αντιλαμβανόμαστε το διπλάσιο του φωτός απλώς ως καλύτερο φωτισμό και κάπως έτσι αυξάνεται όπως αυξάνεται το φως (μια «μη γραμμική» σχέση).
Σε σύγκριση με μια φωτογραφική μηχανή, είμαστε πολύ πιο ευαίσθητοι στις αλλαγές των σκούρων τόνων απ' ότι είμαστε σε παρόμοιες αλλαγές σε φωτεινά χρώματα. Υπάρχει μια βιολογική αιτία για αυτήν την ιδιαιτερότητα: η ορασή μας μπορεί να λειτουργήσει σε ένα ευρύτερο φάσμα φωτεινότητας. Διαφορετικά, το τυπικό φάσμα της φωτεινότητας που συναντούμε σε εξωτερικούς χώρους θα ήταν υπερβολικό για τα μάτια μας.
Πώς όμως όλα αυτά σχετίζονται με το gamma; Σε αυτή την περίπτωση, το γάμμα είναι αυτό που μεταφράζει την ευαισθησία στο φως των ματιών μας σε αναλογίες της κάμερας. Όταν, λοιπόν, μια ψηφιακή εικόνα αποθηκεύεται, κωδικοποιούνται και τα γάμμα – έτσι ώστε το διπλάσιο της τιμής σε ένα αρχείο να είναι πιο κοντά σε αυτό που αντιλαμβανόμαστε εμείς ως δύο φορές πιο φωτεινό.
Τεχνική παρατήρηση: Γάμμα ορίζεται ως Vout = Vin στην gamma, όπου Vout είναι η τιμή της φωτεινότητας εξόδου και Vin είναι η είσοδος ή αλλιώς η πραγματική τιμή φωτεινότητας. Ο τύπος αυτός δημιουργεί την μπλε καμπύλη που είδαμε παραπάνω. Όταν το γάμμα είναι μικρότερο του 1, η καμπύλη κινείται προς τα επάνω επιταχύνοντας, ενώ το αντίθετο συμβαίνει με γάμμα μεγαλύτερο του 1.
2. Οι κωδικοποιημένα εικόνες Gamma αποθηκεύουν τους τόνους πιο αποτελεσματικά. Δεδομένου ότι η κωδικοποίηση γάμμα αναδιανέμει τονικά επίπεδα πλησιέστερα προς το πώς τα μάτια μας τα αντιλαμβάνονται, χρειάζονται λιγότερα bits για να περιγράψουν ένα συγκεκριμένο τονικό εύρος. Ένας μεγαλύτερος αριθμός bits χρειάζεται βέβαια για να περιγράψει τους πιο φωτεινούς τόνους (όπου η κάμερα είναι σχετικά περισσότερο ευαίσθητη), καθώς και λιγότερα bits θα έφταναν για να περιγράψει τους πιο σκούρους τόνους (όπου η κάμερα είναι σχετικά λιγότερο ευαίσθητη)
πηγή: teamrawphotography.blogspot.com, (αναδημοσίευση)
Πρόκειται γιά μία εύαισθητομετρική ποσότητα, πού προήλθε άπ' τή χαρακτηριστική καμπύλη μιας έμουλσιόν. Κατ' έπέκταση, ή «γκάμα», έκφράζει τό μέτρο του κοντράστ ένός νεγκατίφ, ήτοι τήν άναλογία πού γεννήθηκε άπ' τό κοντράστ του νεγκατίφ πρός αύτό του θέματος γιά μιά δεδομένη διαβάθμιση τόνων.
Μιά τέτοια σύγκριση, βασίζεται στήν προϋπόθεση ότι ύπάρχει τρόπος νά μετρηθούν έπιστημονικά, δηλαδή μέ τρόπο άκριβή, οί διαβαθμίσεις τής φωτεινότητας τού θέματος καί αυτές τού έμφανισμένου άρνητικού.
Οί διαβαθμίσεις δέ αύτές, άντιστοιχούν στήν περιοχή τής ίσιας γραμμής πού παρουσιάζεται στη χαρακτηριστική καμπύλη (μέ κλίση 45° ).
Ό όρος Gamma χρησιμοποιείται ακόμα σάν μέτρο γιά τό βαθμό εμφάνισης καί ειδικότερα γιά τούς χρόνους πού συνιστώνται γι' αύτήν. Βάσει αύτου, μπορούμε νά πούμε ότι, νεγκατίφς πού έχουν εμφανιστεί στήν ίδια Gamma μπορούν νά ύποστοΰν σαφή σύγκριση.
Gamma Infinity . Είναι ή γκάμα στήν όποία φτάνει κάθε άρνητικό άν έμφανίζεται έπ' άπειρον. Ή διαβάθμιση πού άποκταται τότε, έξαρτάται ώς ένα ποσοστό άπ' τήν έμφάνιση πού χρησιμοποιούμε.
πηγή : Γιώργου Καβάγια "Ο Κινηματογράφος χωρίς μυστικά", (αναδημοσίευση)
Το Gamma στη Ψηφιακή φωτογραφία
Το Gamma είναι ένα σημαντικό αλλά σπάνια κατανοητό χαρακτηριστικό σχεδόν όλων των ψηφιακών συστημάτων απεικόνισης. Καθορίζει τη σχέση μεταξύ της αριθμητικής τιμής ενός pixel και την πραγματική φωτεινότητα του. Χωρίς γάμμα, οι σκιές που συλλαμβάνονται από τις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές δεν θα φαινόντουσαν όπως τις βλέπουμε με τα μάτια μας (για μια τυπική οθόνη). Αναφέρονται επίσης ως διόρθωση γάμμα, κωδικοποίηση γάμμα ή συμπίεση γάμμα, αλλά αυτά όλα αναφέρονται στην ίδια ιδέα. Η κατανόηση του πώς λειτουργεί το
γάμμα μπορούν να βελτιώσει την τεχνική σας στην έκθεση, εκτός του ότι θα σας βοηθήσουν να αξιοποιήσετε στο έπακρο την επεξεργασία της εικόνας.
1. Τα μάτια μας δεν αντιλαμβάνονται το φως με τον τρόπο που το κάνει η κάμερά μας. Σε μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, όταν χτυπήσει δύο φορές ένας αριθμός φωτονίων στον αισθητήρα, το σήμα θα ληφθεί δύο φορές (μία «γραμμική» σχέση). Αρκετά λογικό, έτσι; Τα μάτια μας λειτουργούν κάπως διαφορετικά. Αντ' αυτού, αντιλαμβανόμαστε το διπλάσιο του φωτός απλώς ως καλύτερο φωτισμό και κάπως έτσι αυξάνεται όπως αυξάνεται το φως (μια «μη γραμμική» σχέση).
Σε σύγκριση με μια φωτογραφική μηχανή, είμαστε πολύ πιο ευαίσθητοι στις αλλαγές των σκούρων τόνων απ' ότι είμαστε σε παρόμοιες αλλαγές σε φωτεινά χρώματα. Υπάρχει μια βιολογική αιτία για αυτήν την ιδιαιτερότητα: η ορασή μας μπορεί να λειτουργήσει σε ένα ευρύτερο φάσμα φωτεινότητας. Διαφορετικά, το τυπικό φάσμα της φωτεινότητας που συναντούμε σε εξωτερικούς χώρους θα ήταν υπερβολικό για τα μάτια μας.
Πώς όμως όλα αυτά σχετίζονται με το gamma; Σε αυτή την περίπτωση, το γάμμα είναι αυτό που μεταφράζει την ευαισθησία στο φως των ματιών μας σε αναλογίες της κάμερας. Όταν, λοιπόν, μια ψηφιακή εικόνα αποθηκεύεται, κωδικοποιούνται και τα γάμμα – έτσι ώστε το διπλάσιο της τιμής σε ένα αρχείο να είναι πιο κοντά σε αυτό που αντιλαμβανόμαστε εμείς ως δύο φορές πιο φωτεινό.
Τεχνική παρατήρηση: Γάμμα ορίζεται ως Vout = Vin στην gamma, όπου Vout είναι η τιμή της φωτεινότητας εξόδου και Vin είναι η είσοδος ή αλλιώς η πραγματική τιμή φωτεινότητας. Ο τύπος αυτός δημιουργεί την μπλε καμπύλη που είδαμε παραπάνω. Όταν το γάμμα είναι μικρότερο του 1, η καμπύλη κινείται προς τα επάνω επιταχύνοντας, ενώ το αντίθετο συμβαίνει με γάμμα μεγαλύτερο του 1.
2. Οι κωδικοποιημένα εικόνες Gamma αποθηκεύουν τους τόνους πιο αποτελεσματικά. Δεδομένου ότι η κωδικοποίηση γάμμα αναδιανέμει τονικά επίπεδα πλησιέστερα προς το πώς τα μάτια μας τα αντιλαμβάνονται, χρειάζονται λιγότερα bits για να περιγράψουν ένα συγκεκριμένο τονικό εύρος. Ένας μεγαλύτερος αριθμός bits χρειάζεται βέβαια για να περιγράψει τους πιο φωτεινούς τόνους (όπου η κάμερα είναι σχετικά περισσότερο ευαίσθητη), καθώς και λιγότερα bits θα έφταναν για να περιγράψει τους πιο σκούρους τόνους (όπου η κάμερα είναι σχετικά λιγότερο ευαίσθητη)
πηγή: teamrawphotography.blogspot.com, (αναδημοσίευση)